Zelenski təbii sərvətlərin istifadəsi ilə bağlı memorandumun Trampla Putinin görüşündən əvvəl imzalanmalı olduğunu düşünür
Ukrayna ilə ABŞ arasında yardım və təbii sərvətlərin istifadəsi ilə bağlı memorandum üzrə danışıqlar davam etdirilir.
Kiyev sənədə təhlükəsizlik zəmanətlərinin daxil edilməsini tələb edir, Vaşinqton isə ölkəni yeni borclarla yükləmədən sərmayə qoymağa hazır olduğunu bildirir. Sazişin hazırlanması çərçivəsində Ukrayna öz yeraltı sərvətlərinin auditinə başlayıb və hasilat sektorunda qanuni biznesi müdafiə etməyi planlaşdırır.
Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenski dondurulmuş Rusiya aktivləri də daxil olmaqla 50/50 ortaq fond yaratmağı təklif edir, ABŞ isə sənədin bu həftə imzalanacağını gözləyir.
“Donbass News” saytı “Ukrayna: 2025” forumunun ilk günündən sonra ABŞ və Ukrayna arasında razılaşma ilə bağlı əldə edilmiş əsas məqamlara diqqət çəkir.
Ukrayna prezidenti Volodimir Zelenski bildirib ki, ABŞ tərəfdən danışıqları milli təhlükəsizlik müşaviri Maykl Volzun komandası aparır.
O həm də sənədə ABŞ-ın təhlükəsizlik zəmanətlərinin də daxil edilməsinin vacibliyini vurğulayıb və hazırda bu bəndin olmadığını qeyd edib.
Zelenski bildirib ki, Ukrayna ABŞ ilə razılaşmanın şərtlərinə uyğun olaraq, təbii ehtiyatlarının auditinə başlayıb.
ABŞ-ın Maliyyə Naziri Skott Bessent “Financial Times” dərcinə bildirib ki, ABŞ Ukraynanın aktivlərinə sahib çıxmadan və borc yükü yaratmadan sərmayə qoymağı planlaşdırır.
O qeyd edib ki, memorandumun müzakirəsi ilə bağlı çoxlu dezinformasiya olub.
Nazirin sözlərinə görə, ABŞ prezidenti Donald Trampın innovativ yanaşması beynəlxalq əməkdaşlığın yeni modelini nəzərdə tutur.
ABŞ Ukrayna xalqı ilə birlikdə sərmayə qoymalıdır. Bu, hər iki tərəfə maksimum fayda əldə etməyə imkan verəcək, Bessent əlavə edib.
O bildirib ki, Ukraynanın təbii ehtiyatlardan və infrastruktur layihələrindən əldə etdiyi gəlirlər ölkənin uzunmüddətli bərpası üçün xüsusi fonda yönəldiləcək. Birləşmiş Ştatlar gələcək investisiyalarda iqtisadi və idarəetmə hüquqlarını qoruyacaq.
Nazir onu da qeyd edib ki, Kiyevə səfəri zamanı Ukraynada fəaliyyət göstərən Amerika şirkətlərinin nümayəndələri, eləcə də iqtisadiyyatın bərpasında iştirak etməyə hazır olan insanlarla görüşüb.
Zelenski 50/50 ortaq fond yaratmağı və dondurulmuş Rusiya aktivlərinin istifadəsini təklif edib
Bu təklifə əsasən, ABŞ və Ukrayna fonda 50% töhfə verməli, dondurulmuş Rusiya aktivləri isə Ukraynanın töhfəsinin bir hissəsi olmalıdır.
“Bunun ədalətli olduğunu düşünürəm. Təbii ki, biz dondurulmuş Rusiya aktivlərindən pul yatırmağa davam edə bilərik. Bu, bizim pulumuzdur. Ancaq bizim. Tərəfdaşlarla birlikdə deyil. Bu, sırf Ukraynanın puludur”, – Zelenski qeyd edib.
Ukrayna prezidentinin fikrincə, bu cür investisiyalar fondun sürətlə fəaliyyətə başlamasına imkan verəcək.
Zelenski vurğulayıb ki, saziş Donald Trampla Vladimir Putinin görüşündən əvvəl imzalanmalıdır.
“Hər şeyi, ABŞ-ın planını və bu razılaşmanın ABŞ tərəfindən necə təhlükəsizlik təminatı ola biləcəyini bilmək üçün görüşmək və bu barədə danışmaq lazımdır. Bu görüş ədalətli olmalıdır. Və deməli o, Trampın Putinlə görüşündən əvvəl baş tutmalıdır”, – Zelenski deyib.
ABŞ-ın xüsusi elçisi Stiv Uitkoff bildirib ki, memorandum artıq bu həftə imzalana bilər.
“Bu razılaşma hər şeydən əvvəl Ukrayna xalqı üçün etdiyimiz hər şeyə görə kompensasiya deməkdir. Prezident bunu belə görür”, – deyə o, CNN telekanalına müsahibəsində bildirib.
Uitkoffun sözlərinə görə, Zelenski əvvəllər qərar verməkdə tərəddüd edirdi, amma indi Trampın birbaşa mesajından sonra saziş imzalanacaq.
Ukrayna prezidenti vurğulayıb ki, sənəddə hər iki tərəfin maraqları nəzərə alınmalıdır:
“Strateji tərəfdaşlar müqaviləni imzalamaqda maraqlı olmalıdır. Razılaşma olmalıdır ki, həm Amerika Birləşmiş Ştatları Ukraynaya sadəcə pul vermədiklərini, bu pulu geri ala və iqtisadiyyatlarını gücləndirə biləcəklərini görsün, həm də bu, təhlükəsizliyin təminatı ola bilər”.
Zelenski memorandumun hər iki ölkə üçün qarşılıqlı faydalı olacağına ümid etdiyini bildirib:
“Mən istəyirəm ki, bizimlə tərəfdaşlarımız arasındakı razılaşma qalmaqalsız, əksinə, xalqlarımız üçün faydalı olsun. Bax, bu cür bir müqavilə imzalanmalıdır”.
