Rusiya və ABŞ nümayəndə heyətləri Ər-Riyadda danışıqları yekunlaşdırıb
Rusiya və ABŞ nümayəndə heyətlərinin Ər-Riyadda baş tutan danışıqları dörd saat yarım davam edib.
Rusiya Prezidentinin köməkçisi Yuri Uşakov mediaya bildirib ki, danışıqlar uğurla nəticələnib və gündəlikdəki bütün məsələlər üzrə hərtərəfli fikir mübadiləsi aparılıb. Onun sözlərinə görə, mövqelərin əhəmiyyətli dərəcədə yaxınlaşmasından danışmaq tez olsa da, bu mövzu müzakirə olunub.
Rusiya Prezidentinin köməkçisi bildirib ki, Vladimir Putinlə Donald Trampın görüşünün konkret tarixini söyləmək çətindir. O, gələn həftə Rusiya və ABŞ prezidentləri arasında gözlənilən görüş barədə məlumatları təkzib edərək, belə bir tədbirin planlaşdırılması üçün əlavə işlərin aparılmasının vacibliyini vurğulayıb.
Rusiya və ABŞ ikitərəfli münasibətləri inkişaf etdirmək barədə razılığa gəliblər, Uşakovun sözlərinə görə, bu, hər iki ölkənin maraqlarına uyğundur.
Gələcəkdə Ukrayna üzrə Rusiya və ABŞ-dan ayrı işçi qrupları təmasda olacaq. Rusiya qrupunun tərkibi hələ müəyyən edilməyib və Prezident Putin tərəfindən təsdiqlənəcək.
Rusiya və ABŞ nümayəndələri Ukrayna ilə bağlı dialoqa girəcəklər. “Bəli, biz fundamental yanaşmalarımızı müzakirə etdik və müəyyən etdik və razılaşdıq ki, bu mövzu üzrə ayrı-ayrı nümayəndə heyətləri vaxtında təmaslara girəcəklər”, – deyə Uşakov bildirib;
Onun sözlərinə görə, Ukrayna ilə bağlı ABŞ ilə təmasların nə vaxt başlayacağına Rusiya Prezidenti Vladimir Putin özü qərar verəcək.
Bu arada Ukrayna Prezidenti Vladimir Zelenski və Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın Ankaradakı prezident kompleksində görüşü baş tutub.
Ərdoğanın sözçüsü bildirib ki, görüş zamanı iki lider strateji tərəfdaşlığı müzakirə etməyi və “Ukraynadakı son hadisələr və digər regional və qlobal məsələlər” ətrafında fikir mübadiləsi aparmağı planlaşdırır.
“Biz sülh istəyirik, müharibənin bitməsini istəyirik. Amma təbii ki, biz istəyirik ki, müharibənin sonu müəyyən təhlükəsizlik təminatları ilə müşayiət olunsun. Biz bu zəmanətlərin ABŞ, Avropa ölkələri və Türkiyə tərəfindən verilməsini istəyirik”, – Zelenski bildirib.
Zelenskinin Ankara səfərindən sonra onun Səudiyyə Ərəbistanına səfəri planlaşdırılır. Onun səfəri Rusiya və ABŞ arasında bu gün Ər-Riyadda keçirilən danışıqlarla bağlı deyil.
Ər-Riyadda Rusiya və Amerika Birləşmiş Ştatlarının nümayəndə heyətləri arasında danışıqlar başlayıb
Ukraynanın Avropa İttifaqına daxil olması onun suveren hüququdur.
Bunu fevralın 18-də Rusiya Prezidentinin mətbuat katibi Dmitri Peskov deyib.
“Bu, hər bir ölkənin suveren hüququdur. Söhbət inteqrasiyadan, iqtisadi proseslərdən gedir və burada təbii ki, heç kim heç bir ölkəyə nəyisə diktə edə bilməz. “Biz bunu etməyəcəyik”, – Peskov belə deyib.
Eyni zamanda Kreml nümayəndəsi vurğulayıb ki, Rusiya Ukrayna ilə bağlı təhlükəsizlik və müdafiə və ya hərbi ittifaq məsələlərində tamamilə fərqli mövqedədir.
Fevralın 15-də Macarıstan hakimiyyəti Kiyevdən milli azlıqların müdafiəsi ilə bağlı əlavə plan təqdim etməyi tələb edərək, Ukraynanın Aİ-yə daxil olması ilə bağlı danışıqların başlanmasına mane olub. Budapeştin vetosu apreldə başlamalı olan danışıqlar prosesini ləngidə bilər.
“Rusiya prezidenti Vladimir Putin, o cümlədən Vladimir Zelenski ilə danışıqlara hazırdır. Lakin Zelenskinin Ukrayna lideri kimi legitimliyi şübhə altındadır”- brifinqdə Dmitri Peskov bildirib.
“Putin özü dəfələrlə deyib ki, lazım gələrsə, Zelenski ilə danışıqlar aparacaq. Bununla belə, razılaşmaların hüquqi qeydiyyatı Zelenskinin özünün legitimliyinə etiraz etmək imkanından danışan reallıq nəzərə alınmaqla ciddi müzakirə obyektidir “, – Kreml sözçüsü vurğulayıb.
Rusiya Prezidentinin mətbuat katibi Dmitri Peskov jurnalistlərə həmçinin bildirib ki, Rusiya hələ ki, Avropa İttifaqının öz ordusunu yaradıb-yaratmayacağını və nəyin əsasında yaradılacağını bilmir, lakin bu cür planlara ciddi nəzarət edilməlidir.
“Biz ordunun olub-olmayacağını hələ bilmirik. Onun hansı əsasla yaradılacağını bilmirik. “İndiyə qədər Aİ-nin müdafiə aspektləri yox idi”.
Kremlin sözçüsü əlavə edib ki, bu məsələ ilə bağlı uzunmüddətli planları diqqətlə izləmək, öyrənmək və nəticə çıxarmaq lazımdır.
Fevralın 17-də “The Washington Post” yazıb ki, Aİ Ukrayna ərazisinə 25-30 min hərbçinin mümkün yerləşdirilməsini müzakirə edir. Nəşrin məlumatına görə, Fransa ən çox – 10 min hərbçi göndərməyi planlaşdırır. Lakin onlar təmas xətti boyunca yerləşdirilməyəcək.
Böyük Britaniyanın baş naziri Keir Starmer fevralın 16-da deyib ki, təhlükəsizliyi təmin etmək üçün lazım olarsa, Ukraynaya qoşun göndərməyə hazırdır. Onun fikrincə, bu addım Britaniyanın da təhlükəsizliyini təmin edə bilər.
Polşanın baş naziri Donald Tusk da öz növbəsində Polşa qoşunlarının Ukraynaya göndərilməsi ehtimalını istisna edib. Eyni zamanda o, söz verib ki, Varşava buna qərar verənləri dəstəkləyəcək.
Peskov fevralın 17-də qeyd edib ki, Avropa ölkələri Ukraynaya sülhməramlıların göndərilməsini tez-tez müzakirə edirlər, lakin indiyədək bu mövzuda əsaslı müzakirələr aparılmayıb. Bundan əlavə, sülhməramlı kontingentlərin yerləşdirilməsi üçün bir sıra qaydalar var ki, onları yalnız danışıqlar zamanı müzakirə etmək olar.
Bu arada Ər-Riyadda Rusiya və Amerika Birləşmiş Ştatlarının nümayəndə heyətləri arasında danışıqlar başlayıb. Bu barədə fevralın 18-də Rusiya Xarici İşlər Nazirliyi məlumat yayıb.
Bu, tərəflərin Rusiyanın 2022-ci ildə Ukraynaya genişmiqyaslı təcavüzündən sonra ilk belə görüşüdür.
Danışıqlar kral ailəsinin saraylarından biri olan Albasatin kompleksindəki Diriyahda aparılır.
Bir gün əvvəl, fevralın 17-də Rusiyanın xarici işlər naziri Sergey Lavrov və Prezidentin köməkçisi Yuri Uşakov Səudiyyə Ərəbistanının paytaxtına gəliblər. Ər-Riyada gəldikdən sonra Prezidentin köməkçisi qeyd edib ki, Rusiya-Amerika münasibətlərinin normallaşmasının başlanması qarşıdakı danışıqların əsas məqsədidir. Bundan əlavə, Uşakov əlavə edib ki, Rusiya nümayəndə heyəti yalnız ABŞ ilə ikitərəfli təmaslar üçün gəlib. Onun sözlərinə görə, Ukrayna tərəfinin iştirakından söhbət gedə bilməz.
Danışıqlarda ABŞ-ni dövlət katibi Marko Rubio, Prezident Donald Trampın milli təhlükəsizlik üzrə müşaviri Mayk Vals və ABŞ liderinin Yaxın Şərq üzrə xüsusi nümayəndəsi Stiven Vitkoff təmsil edir.
Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenski bir gün əvvəl Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinə səfəri zamanı Kiyevin ABŞ və Rusiya rəsmiləri arasında Səudiyyə Ərəbistanında keçirilən görüşün nəticələrini tanımayacağını bəyan edib:
“Ukrayna Ukraynanın iştirakı olmadan Ukrayna ilə bağlı istənilən danışıqları nəticəsiz hesab edir və biz… bizimlə bağlı razılaşmaları bizsiz tanıya bilmərik”.
Fransa prezidenti Emmanuel Makron ABŞ-nin Rusiya və Ukrayna arasında Avropa rəsmilərinin iştirakı olmadan baş tutacaq sülh danışıqlarına başlamaq səylərini müzakirə etmək üçün bazar ertəsi Avropa liderləri ilə görüşüb.
Böyük Britaniya, Almaniya, İtaliya, Polşa, İspaniya, Hollandiya və Danimarka liderləri, həmçinin NATO-nun baş katibi Mark Rutte, Avropa Şurasının sədri Antonio Kosta və Avropa Komissiyasının sədri Ursula fon der Leyen tələsik çağırılan görüşdə iştirak etmək üçün Parisə gəliblər.
Parisə gələn Ursula fon der Leyen “X” səhifəsində yazıb: “Avropanın təhlükəsizliyi dönüş nöqtəsindədir. Bəli, bu, Ukraynaya aiddir, amma bu, bizə də aiddir. Bizə təcili düşünmək lazımdır. Müdafiəmizi gücləndirməliyik və bunun hər ikisinə indi ehtiyacımız var”.
Avropa rəsmiləri Trampın ABŞ hərbi qüvvələrini Avropadan çıxara biləcəyindən və Rusiyanın Ukraynaya qarşı müharibəsinə Kiyevdən daha çox Moskva üçün əlverişli şərtlərlə son qoyacağından narahat olduqlarını bildiriblər. Keçmiş prezident Co Baydenin dövründə ABŞ və Avropa müttəfiqləri Ukraynanı vahid şəkildə dəstəkləyərək, Kiyevi milyardlarla dollar dəyərində silahla təmin ediblər.
Rusiya 2022-ci il fevralın 24-dən Ukraynaya qarşı müharibəyə başlayıb.
